Afet Muhteremoğlu Ilgaz, 2 Ocak 1937 tarihinde Çanakkale/Ezine’de doğdu.16 Ocak 2015'de İstanbul'da hayatını kaybetti.
İlk evliliğinden iki erkek çocuğu vardır (Haluk Özgür Çırakman, Uğur Çırakman). Rıfat Ilgaz'la evlenmiş ve bu evlilikten bir kız çocuğu olmuştur (Defne Ilgaz).
Afet Ilgaz,5 yaşındayken İstanbul'a taşınmış ve öğrenim hayatının tümünü burada geçirmiştir. Çapa Öğretmen Lisesini bitirdikten sonra Çapa Eğitim Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olmuştur.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe ve Klasik Diller Bölümü’nü bitirdi. İzmit’te başladığı Türkçe öğretmenliğini kısa bir süre İstanbul’da sürdürdü. Sahibi olduğu bir ana okulunda öğretmenlik ve yöneticilik yaptı, ilk soyadını taşıyan bir kitabevi açtı.
Sanat hayatına, İstanbul dergisinde yayımlanan (1956) öyküleriyle başlayan Âfet Ilgaz, 1959 yılında ilk romanı olan Eşiktekiler'le Yeni İstanbul gazetesi ve TDK'nın ortaklaşa verdiği Törehan Sanat Ödülü'nü, Başörtülüler başlıklı hikaye kitabıyla ise 1965 TDK Hikaye Ödülü'nü kazandı. Yol başlıklı romanı ise 1993 yılında Yazarlar Birliği tarafından Yılın Romanı seçildi.
Edebiyat, tarih, siyaset, tabiat, tasavvuf…Afet Ilgaz günlük olaylara bu boyutları gözeterek ve değişik üslubuna ince bir şakacılık katarak yaklaşan bir öykücü…Ilgaz;inanç, düşünce ve gerçekliğe ilişkin mümkün yargıları peşin hükümlerin sığlığında değil;çok renkli, kuşatıcı bir bakışla öykülerinde ele alıyor.Afet Ilgaz sol kültürden gelmiş, Rıfat Ilgaz’la evlilik yapmış, sonrasında hem görüş hem de hayat olarak ondan ayrılmıştı.
Afet Ilgaz:
“Rıfat’ın bayağı muhafazakar yanları vardı. Kendini Marksist sanırdı,ama gerçek bir Osmanlı’ydı. Ahmet Haşim’i çok severdi. Bizim geleneksel tarihi eserlerimizi çok severdi. Sümbül Efendi yoluna beraber gitmiş, Cami’yi gezmiştik, avluda sessizce çevreye bakmıştık.”
Afet Ilgaz, sonraki yıllarda Müslüman kimliğini ön plana çıkartan bir çizgide hayatını sürdürdü. Sol çizgiden ayrılınca edebiyat çevreleri onu yok saydılar.
Afet Ilgaz:
“60 ihtilaliyle beraber Türkiye’de esen sol rüzgarın etkilediği yazarlardan biriyim ben de... Bunu ben pek tabi görüyorum. Kimse beni sürüklemedi. İster istemez o ortamın bazı doğrularıyla, bazı heyecanlarıyla yüz yüze geldim... İsmet Özel’in televizyonda izlediğim bir cümlesi beni çok etkiledi. ‘Biz solcuyduk ama bizim penceremizin ardındaki insanların hepsini severdik’ diyor. ‘Laikler halkımızın hepsini sevmeyi bilemediler, bunu başaramadılar’ diyordu”
1968 yılında, yazar Rifat Ilgaz'la evlenmeden önce, 'Afet Muhteremoğlu' adıyla yazdı.
Afet Ilgaz,Kocamustafapaşa’daki
Hikaye ve yazıları İstanbul, Yücel, Varlık, Yeditepe, Türk Dili dergilerinde çıktı. Uzun yıllar Yeni Şafak, Millî Gazete ve Yeniçağ gazetelerinde köşe yazarlığı yaptı.
Uzun yıllar İslami kesimin siyasal hareketlerine destek verdi. Sonrasında değişimini eleştirdi. Anadolu Müslümanı ve milliyetçi kimliğini zamanla daha ön plana çıkarttı. Muhalefeti içerik itibarıyla yer yer sert olsa da ifadesi nazik, yüz ifadesi hep mütebessimdi. Erdemli bir insandı. Türkçeyi çok iyi kullanır, kullanmayanları da uyarırdı. Ödüller aldı, eserleri televizyona uyarlandı. 29 yayınlanmış eseri var. Kitapları Türkiye’nin keskin fikir mücadeleleri içinde halkın yönünü, duygularını anlamak açısından büyük önem taşır.
17 Ocak 2015 Pazar günü yıllar önce “Rıfat Ilgaz ile sessizce çevreye bakmıştık” dediği Sümbül Efendi Camii’nin avlusunda cenaze namazı kılındı.Yedikule Mezarlığı'nda toprağa verildi.
ESERLERİ:
Hikâye:
Bedriye (1963), Başörtülüler (1964), Toprak İnsanları (1968), Halk Hikâyeleri (1972), Çeribaşı Abdullah'la İdamlık İsmail (1974), Ölü Bir Kadın Yazar (1983),Kazdağı Öyküleri (2000).
Roman:
Eşiktekiler (1960), Aşamalar (1977), Garip Bir Dava (1987), Feministin Doğruya Yakın Portresi (1988), Sendika (1987), Âd-Semûd-Medyen (1992), Yol (1993), Yolcu (1994), Menekşelendi Sular (1997), Ermiş (2000).
Gezi Notları:
İtalyan Mektupları (1962).
Yazıları:
Ateş Denizinde Yol Alan Gemi (2002), İkindi Güneşi (2003). Denemeleri: İbnül Vakit (2000), Ateş Denizinde Yol Alan Gemi (2001), İkindi Güneşi (2003).
Çocuk Romanları:
Annem Annem (1972), Çocuklar da Savaştı (1979), Yaz Göçebeleri, Filiz Büyüyor (1991), Karadaylak Çocuk (1991).
Çeviri:
En Güzel İtalyan Hikâyeleri (1962).
Diğer Kitapları: Statükocu dana, Sorgu ve Derviş,
http://www.biyografi.net/
http://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=191
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder